BASİT HARMONİK HAREKET (Deney)

BASİT HARMONİK HAREKET (Deney)

Deneyin Amacı: Doğrultusu değişmeyen, yönü ve büyüklüğü periyodik olarak değişen bir kuvvetin etkisi altında kalan cismin hareketini incelemek.

Araç ve Gereçler:
Sarmal yay
Dinamometre (2 adet)
Üçayak
Destek çubuğu (2 adet)
İkili bağlama parçası
Metre
Kronometre Milimetrik kâğıt
Standart kütleler (4 adet)
Eşit kollu terazi ve kütle takımı


Deneyin Yapılışı:
Üçayak, destek çubuğu ve bağlama parçası ile kurduğunuz düzeneğe sarmal yaylardan birini takınız. Birim kütleleri yayın ucuna takarak yayın uzama miktarlarını ölçünüz. Yaydaki uzamaları ve yayı geren kuvvete bağlı değişimi gösteren bir grafik çiziniz. Elde ettiğiniz grafiğin eğiminden yararlanarak yay sabitini hesaplayınız.
Yaya, çeşitli büyüklükte kütleler asarak her defasında periyodu bulunuz. Periyodu, kütlenin fonksiyonu olarak gösteren grafiği çiziniz. Periyot ile yaya asılı kütle arasındaki fiziksel bağıntıyı yazınız.
Yayın ucuna bir cisim asarak bunun titreşim periyodunu ölçünüz. Periyot-kütle grafiğinden yararlanarak cismin kütlesini bulunuz. Bu çalışmayla cismin, çekim kütlesini mi yoksa eylemsizlik kütlesini mi buldunuz? Cismi eşit kollu terazide tartarak bulduğunuz sonucu kontrol ediniz.
Resim l'deki gibi yay sabitleri kı ve k2 olan dinamometreleri birbirine seri bağlayarak en alt ucuna belli bir kütle asıldığında hareketin periyodunu bulunuz. Buradan sistemin yay sabitini (k) hesaplayınız, 1/k ile 1/k1+ 1/k2 -toplamını karşılaştırınız. Aynı işlemleri Resim 2'deki gibi dinamometreleri birbirine paralel bağlayarak sistemin yay sabiti (k) ile, yayların yay sabitleri toplamı olan kı + k2' yi karşılaştırınız.