Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği

Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği veya Harita ve Kadastro Mühendisliği, yeryüzünün tamamının veya bir parçasının metrik anlamda ölçülmesi ve bu verilerin bilgisayar ortamında değerlendirilerek harita ve planlar şeklinde ifade ve tasvir edilmesi; ayrıca konuma bağlı her türlü ölçüm, hesaplama, sorgulama ve sunum ile ilgilenen bilim dalıdır. Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği teknolojik gelişmelere açık, çağdaş teknolojiyi en iyi uygulayan mühendislik dallarından biridir. Geomatik, bu mesleğin dünya çapında kabul etmeye başladığı diğer isimdir.

Görevleri, uygulama ve çalışma alanları
Coğrafi Bilgi Sistemi, Coğrafi Veri Altyapısı, kent bilgi sistemi, uzaktan algılama, fotogrametri, kentsel ve kırsal arazi ve arsa düzenlemeleri, kamulaştırma projeleri, etüd ve işletme haritaları, içme suyu ve kanalizasyon projeleri, doğalgaz boru hatları, tescile konu olan harita ve planlar, kadastro haritalarının yapımı, sayısal harita üretimi, mühendislik ve endüstriyel ölçmeler, yersel ve uydu bazlı (GNSS) sistemler ile konum belirleme, hidrografik ölçmeler, yeraltı ölçmeleri, her türlü projenin araziye uygulama işleri (aplikasyon), röleve ölçmeleri, plankoteler vb. konular bu mühendislik dalının uygulama alanlarıdır.

Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliğinin temel görevi, gelişme projelerinde bir altyapı oluşturmaktır. İnşaat mühendisliği, mimarlık, jeoloji mühendisliği, maden mühendisliği, şehir ve bölge planlama, çevre mühendisliği ve coğrafya yakın temasta olduğu bilim ve meslek dallarıdır. Özellikle coğrafi bilgi sistemi, gelişen amaçlar doğrultusunda belli bir coğrafyaya ilişkin halihazır harita, kadastral harita, imar planı, teknik altyapı (su, kanal, gaz, telefon, elektrik vb) tesisleri haritası ve tematik harita yapımı ile sözü edilen meslek dallarına altlık ve ortak kullanım imkânı hazırlamaktadır.

Ana bilim dalları
Jeodezi
Jeodezi Anabilim Dalı, yerin şekil, büyüklük ve gravite alanlarının zamana bağlı olarak değişimlerini inceleyerek bunları üç boyutlu bir koordinat sisteminde tanımlamaktadır.

Yerin çekim alanlarının ve şeklinin belirlenmesinin yanısıra yerkabuğundaki değişimler incelenerek jeodinamik amaçlı çalışmalarda kullanılacak veriler üretilir.
Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün bir sistemde belirlenerek farklı amaçlar için verilerin toplandığı Jeodezi Anabilim Dalında çalışma konularını,
Ölçme Sistemleri ve Donanımları, Teorik Hesap ve Uygulamalar biçiminde sınıflandırabiliriz.

Fotogrametri ve Uzaktan Algılama
Fotogrametri eski yunancadaki Photos+Grama+Metron (Işık+Çizim+Ölçme) kelimelerinden oluşan ve ışık ile çizerek ölçme anlamına gelen bir kelimedir.

Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Anabilim dalında hava fotogrametrisi ve yersel fotogrametri uygulamaları yapılmakta ve eğitimleri verilmemektedir. Fotogrametri ve Uzaktan Algılama Anabilim Dalının araştırma ve eğitim konularından bazıları şunlardır:
* Fotogrametri
* Uzaktan algılama
* Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)
* Mekansal veritabanları
* Coğrafi Veri Altyapıları
* Taşınabilir cihazlarla CBS (mobil CBS)
* Konuma dayalı hizmetler (Location based services)
* Görüntü işleme
* Lazer tarayıcılar (yersel ve havadan)
* Hava Kameraları (klasik ve dijital)

Ölçme Tekniği
Uygarlık ilerledikçe ve insanlar arasındaki ilişkiler arttıkça, mülkiyet kavramının önemi anlaşılmış ve insanlar sahip oldukları arazileri ölçme gereksinimi duymuşlardır. Ülkemizde önceleri kadastro haritaların oluşturulmasında önemli bir rol oynayan ölçme tekniği, günümüzde tüm meslek disiplinlerinin gereksinimi olan bir dal haline gelmiştir.

Teknolojideki değişime paralel olarak sürekli gelişen uydu bazlı konum belirleme sistemleri (GPS) ve uygulamaları, yatay ve düşey jeodezik kontrol ağları tesisi, mühendislik yapılarının deformasyon ve deplasman ölçmeleri, yerkabuğu hareketlerinin izlenmesi, hidrografik ölçmeler, karayolu, demiryolu, köprü, baraj, tünel projeleri ve uygulamaları, v.b. Ölçme Tekniği Anabilim Dalının çalışma alanlarıdır.

Kartografya
Kartografya Anabilim Dalı, coğrafi/mekansal bilgilerin modellenmesi, işlenmesi, analizi, sunumu, görselleştirilmesi ve yönetimi üzerine araştırma ve eğitim-öğretim faaliyetlerinde bulunmaktadır.
Kartografya'nın başlıca çalışma konuları;
* Topografik ve Tematik Kartografya
* Harita Tasarımı ve Üretimi
* Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)
* Mekansal Veritabanları
* Genelleştirme ve Çoklu Gösterim
* Coğrafi Görselleştirme ve Sanal Gerçeklik
* Mekansal Bilgi İşleme ve Analiz Teknikleri
* Sayısal Arazi Modelleri
* Mekansal Veri Altyapısı

Kamu Ölçmeleri (Arazi Yönetimi)
Kamu Ölçmeleri Anabilim Dalı; ülke toprak politikası temelinde iyelik hakları, çevresel değerler ve toprak kullanım verilerine göre arazi yönetimi, kadastro, kentsel ve kırsal toprak düzenlemesi, taşınmaz değerlemesi ve finansmanı, kamulaştırma; kısacası mülkiyet haklarının düzenlenmesi ve biçimlendirilmesi konuları ile ilgilenmektedir.