Çay Eksperliği

TANIM

Çay fabrikalarına ait yaş çay alım yerlerinde, standartlara uygun körpe yaş çay alımını, muhafazası ve fabrikaya nakliyesini sağlayan kişidir.

GÖREVLER

Yaş çay satın alınması işleminde üreticiyle ilk teması çay eksperi yapmaktadır. Bu nedenle kaliteli çay alımı ve işlenmesinde en önemli görev ekspere düşmektedir.
- Kaliteli çay bitkisinin yetiştirilmesinde gözetilecek hususlar konusunda üreticileri aydınlatır,
- Üreticilerle iyi ilişkiler içerisinde bulunarak talep ve problemlerini fabrika yetkililerine bildirir,
- Yaş çay alım yerlerinde görevli diğer elemanların sevk ve idaresiyle, görevlerini talimat hükümleri çerçevesinde yürütmelerini sağlar,
- Üreticilerin, alım yerine getirmiş oldukları yaş çayın fabrikada bildirilen yaş çay alımı programı dahilinde satın alır,
- Alım yerlerine getirilen çayların sergi bezlerine serilerek karıştırılıp havalandırılmasını sağlar,
- Alım yerlerine getirilen çayları, standartlara uygunluğu halinde bekletilmeden satın alır,
- Ürünün standartlara uymayan kart, uzun dipli kısımlar ve yabancı bitki artıklarını seçtirerek uygun hale getirildikten sonra satın alır,
- Satın alınan çayın kalitesinden sorumlu olur.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Hesap makinesi,
- Bilgisayar,
- Büro malzemeleri.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Çay eksperi olmak isteyenlerin;
- Biyolojiye ve ekonomiye ilgi duyan,
- Bitki yetiştirmekten ve açık havada çalışmaktan hoşlanan,
- Başkaları ile işbirliği yapabilen,
- Bedence güçlü
kimseler olmaları gerekir.
Görme işitme duyusunda, el ve ayaklarda ileri derecede bozukluk mesleğin yürütülmesini engeller.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çay eksperleri büroda ve arazide görev yaparlar. Mühendislerle işçiler arasındaki iletişim ve koordinasyonu sağlar. Çalışırken çay üreticileri, meslektaşları ve mühendislerle iletişim halindedirler. İş yerinde hem malzeme, hem de insanlarla ilgilidirler.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek yüksekokulu çay eksperliği programını bitirenler; kamu kuruluşlarında tekniker kadrosuyla çalışabilirler. Ayrıca özel kuruluşlarda teknik ara elemanı olarak çalışma şansına sahiptirler. Özel kuruluşlarda denetleyicilik, yöneticilik, üretim gibi görevler üstlenebilirler.
Ülkemizde son dönemlerde uygulamaya çalışılan kamu açıklarının kapatılması ve bütçenin personel giderlerinin asgariye indirilmesi politikaları sonucunda kamu kesiminde iş bulma olanağı azdır. Ancak çay sektörünün devamlılığı ve özel kuruluşlarda çalışma şansının olması nedeniyle, çay eksperliği teknikerlerinin işsizlik riski düşüktür. Çay eksperliğinin başlıca çalışma alanı Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) ve bağlı kuruluşlardır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Rize Meslek Yüksekokulu “Çay Eksperliği” programında verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerinin Çay Teknolojisi bölümünden mezun olanlar “Çay Eksperliği” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA)” puanı almaları gerekir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere; Matematik, Fizik, Genel Kimya, Genel Ekonomi, Botanik, Toprak Bilgisi, Tarımsal Ekoloji, İklim Bilgisi, Bitki Besleme ve Gübreleme Tekniği, Temel Bilgisayar, Ölçme Tekniği, Zirai Yayın ve Haberleşme, Yaş Çay Ürünü Alım Esasları, Çay Hastalık ve Zararlıları, Çay Tarımı, Hukuki ve İdari Mevzuat, Toprak Yönetimi ve Arazi Planlaması, Çay Analizleri ve Çay Teknolojisi gibi dersler verilmektedir.
Ayrıca bu bölüm öğrencilerinin 40 işgünü (8 hafta) mesleki staj yapma zorunluluğu vardır.

MESLEKTE İLERLEME
Çay eksperliği ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan sınavda başarılı oldukları takdirde, Ziraat Fakültelerinin Bitkisel Üretim alanında dört yıllık lisans programına dikey geçiş yapabilirler
Çalıştıkları kurumda idareci konumuna gelebilirler.
BENZER MESLEKLER: Tütün eksperi, Fındık eksperi, Pamuk eksperi.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun vermiş olduğu krediden yararlanabilirler.
Eğitim sonunda kamu kuruluşlarında çalışanlar 10. derecenin 1. kademesinden göreve başlamakta; teknik hizmetler sınıfından ücret almaktadırlar. Bu ücret asgari ücretin 2 katı civarındadır.
Özel kuruluşlarda çalışma durumunda ise alınan ücret işin pozisyonu, teknikerin yeteneği, tecrübesi ve işletmenin büyüklüğüne göre değişmektedir.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.

Çay Eksperliği Programının Bulunduğu Üniversiteler Ve Fakülteleri :

KARADENİZ TEKNİK - RİZE MESLEK YÜKSEKOKULU