Protez Ve Ortez

TANIM

El, ayak ve benzeri organların kaybı durumunda, bu organların işlevlerini kısmen de olsa yerine getirecek olan yapay organların (protezlerin) ya da herhangi bir nedenle desteklenmesi, korunması ve düzeltilmesi gereken vücut kısımlarına uygulanan yardımcı cihazların (ortezlerin) yapımında çalışan kişidir.

GÖREVLER

- Takılacak protezin (ayak, diz üstü, diz altı, el, el bileği,) alçı ölçüsünü alır, - Ölçüye göre kesik kısım için plastik döker, - Dökülen plastiğin iç kısmındaki boşluğu doldurur, yeni modelaj yapar, - Protez takılacak organın (el, ayak vb.) kalan kısmını dökümü yapılan plastiğin içine yerleştirir, - Protezin ayarını yapar, sabitleyerek işi tamamlar, - Ortezin (Kısa ve uzun yürüme cihazları, tabanlık, tıbbi (korse) ölçüsünü alır ve yapımını tamamlar.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Protezde kullanılan malzemeler (yapay organlar), - Ortez malzemeleri, - Kaynak makineleri, torna taşlama, frezeleme tezgahları, - Matkap makineleri, havya ve havya matkapları, - Torna kalemleri, pimler, kamalar, rayba çeşitleri, - Ölçme ve kontrol aletleri (Kumpaslar, mikrometreler), - Markalama aletleri, paftalar, raspa, testere, - Tutkal, oksijen, asetilen, alçılar, sargılar, - Zımpara taşları, eğeler, vidalar.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Protez ve ortez teknikeri olmak isteyenlerin; - El ve parmak becerisine, - Şekil ve uzay ilişkilerini algılama yeteneğine sahip, - Titiz ve dikkatli kimseler olmaları gerekir.

Bu meslekte çalışacak kişilerin toz ve kimyasal maddelere karşı alerjileri olmamalıdır.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Protez ve ortez teknikerleri hastanelerin rehabilitasyon birimlerine bağlı atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamı alçı ve alçı tozları ile kirlenmiş olabilir. İş genellikle ayakta yürütülür.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Protez ve ortez teknikerliğinin kadrosu hastanelerde Sağlık Teknikeri olarak bulunmaktadır. Bu konuda faaliyet gösteren özel işyerlerinde de yetişmiş elemana ihtiyaç vardır. Ayrıca meslek elemanlarının kendi işyerini açma şansı da bulunmaktadır. Sürekli gelişen ve teknolojik gelişmeyle kendini yenileyen bir dal olduğundan bu alandaki eleman ihtiyacı giderek artmaktadır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi, çeşitli üniversitelere bağlı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulların “Protez ve Ortez” ön lisans programında verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Meslek liselerinin Ortopedik Cihaz ve Protez Teknisyenliği,Tıp Elektroniği bölümlerinden mezun olanlar “Protez ve Ortez” ön lisans programına sınavsız olarak girebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri, yeterli “Sayısal (SAY)” puanı almaları koşulu ile sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri taktirde Y-ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Mesleki eğitim iki yıldır. Protez ve ortez programının; l. yılında: Fizyoloji, Anatomi, Malzeme Bilgisi, Biyomedikal, Fizik, Psikoloji, Teknik Resim, Mesleki Teknoloji, İlk Yardım, Proteze Giriş, Orteze Giriş, Klinik Bilgisi, Kinezyoloji, Biyomekanik, Sakatlık Psikolojisi, Biyomedikal Instrumantasyon dersleri, 2. yılında: Protez I ve II, Ortez I ve II, Ortez Rehabilitasyonu, Protez Rehabilitasyonu, Halk Sağlığı ve Tıbbi Deontoloji gibi temel meslek dersleri ile 1. ve 2. sınıflarda Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi, Türk Dili, Yabancı Dil gibi kültür dersleri okutulur. Programda eğitim kuramsal ve uygulamalı olarak verilmektedir. Staj birinci ve ikinci yılın sonunda olmak üzere iki aşamalı olup, süresi üç haftadır. 1. yıl staj programı kapsamında: protez ve cihaz yapımı için kullanılan temel malzemelerin tanıtım ve uygulanması yaptırılmakta, 2. yıl ise; uygulamalı olarak hasta üzerinden alınan ölçülere uygun protezin yapımı gösterilmektedir.

MESLEKTE İLERLEME

Ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları taktirde,

- Biyomedikal Mühendisliği, - Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, - Sağlık Eğitimi Lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU

Meslek eğitimi süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’ unun kredisinden yararlanabilirler. İşe ilk başlayan bir protez ve ortez teknikeri özel sektörde asgari ücret, kamu hastanelerinde asgari ücretin yaklaşık iki katı civarında ücret almaktadır. Üniversite hastanelerinde ayrıca döner sermayeden pay alabilir.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri.